İnsan Hakları Akademisi (İHA), 2020'den beri Türkiye'de insan hakları temalı eğitimler düzenliyor. Akademinin kuruluşundan bu yana, uluslararası koruma ve mülteci hakları ile ilgili eğitimlere yoğun bir talep vardı. Bu talepler doğrultusunda, İnsan Hakları Akademisi Yaz Okulu, UNHCR İzmir Ofisi ve Mülkiye Göç Araştırmaları Merkezi (MÜGAM) işbirliğiyle hayata geçirildi. Eğitim, yoğun ilgi ve başvuru topladı. İHA, 52 farklı ülkeden 500'den fazla başvuru aldı.

Bu etkinliği özel yapan bir çok şey vardı: İnsan Hakları Akademisi, pandeminin hemen ardından 2020’nin başında eğitimlerine resmen başladığından beri ilk defa yüz yüze bir program gerçekleştirdi. 2022 Temmuz ayının sonunda 11 farklı ülkeden (Gürcistan, Yunanistan, Bulgaristan, Suriye, Lübnan, Macaristan, İspanya, İtalya, Polonya, Bosna-Hersek ve Türkiye) göç alanında çalışan veya konuyla ilgilenen 20 genç Türkiye’nin gözde noktalarından Çeşme’de dört günlük bir program için bir araya geldi.

Eğitimin ilk gününde FNF Türkiye Ofis Direktörü Beate Apelt, FNF Türkiye ve İHA Proje Koordinatörü Elif Güney Menderes, İHA Akademik Danışmanı Doç. Olgun Akbulut ve eğitim Akademik Koordinatörü Prof. Dr. Murat Erdoğan’ın konuşmalarının ardından katılımcılara kendilerini tanıtma ve ülkelerinde uluslararası koruma ve göç yönetiminin önemi hakkında kısa bir tanıtım yapma fırsatı sunuldu.

Eğitimin ikinci günü İHA Akademik Danışmanı Doç. Olgun Akbulut'un “Evrensel İnsan Hakları ve Uluslararası Mülteci Hukukuna Giriş” konulu oturumundan sonra Ankara Üniversitesi'nden Prof. Dr. Murat Erdoğan “Dünyada ve Türkiye'de Uluslararası Koruma ve Süreç Yönetimi” başlıklı bir oturum gerçekleştirdi. Bu oturumu Metin Çorabatır'ın “Türkiye'deki Yabancılar, Uluslararası Koruma ve Göç Yönetim Sistemi” başlıklı semineri izledi. Bu seminerin sonunda UNHCR Ankara Sözcüsü Selin Ünal “Küresel İlkeler Sözleşmesi ve Göç Yönetimi”nden bahsetti.

Yaz okulunun üçüncü günü, UNHCR İzmir'den Eylül Başak Tuncel'in “Uluslararası ve Ulusal Yasal Çerçevede Geri Göndermeme İlkesi” konulu sunumuyla başladı. Sunumun ardından Yaşar Üniversitesi'nden Prof. Dr. Ayselin Yıldız, “Düzensiz Göç: Güvenlik ve Göç” başlıklı bir konferans verdi. Günün sonunda ise sivil toplum uzmanlarından oluşan bir panel, mülteci meselesinin farklı yönleri hakkında konuştu. 3. günün gecesinde Coşkun Aral'ın “Hayat, Yeniden – Umut Tüm Felaketleri Yener.” başlıklı belgeselinin gösterimi yapıldı.

Yaz okulunun dördüncü ve son günü Doç. Dr. Evrim Hikmet Öğüt’ün sanat etkinliğiyle başladı. Mültecilerin müzik pratiklerinde ve müzik bağlamında mültecilerin tasvirinden bahsetti. Bu etkinliğin ardından uluslararası koruma ve mülteciler konulu bir çalıştay gerçekleştirildi. Katılımcılar, güvenlik, medya, cinsiyet ve mültecilerin sosyal kabulü ile ilgili en iyi ve en kötü uygulamaları tartışmak için dört gruba ayrıldı.

Yaz okulu, FNF İnsan Hakları Temaları Direktörü Salim Amin'in konuşması, teşekkür ve sertifika töreni ile sona erdi.

Katılımcılar, alandaki bakış açılarını ve deneyimlerini ortaya koyma, en acil sorularını tartışma ve çok sayıda konuşmacı ile canlı tartışmalara katılma şansı buldular. Konferanslar, grup çalışmaları, soru-cevap oturumları ve göç konusunda uzmanlarla birinci elden konuşma imkanı sayesinde katılımcılar ilgi ve uzmanlık alanlarını daha iyi anlayabildiler.